گزارش برنامه انجمن اختر شناسی شیراز

موضوع: اکتشافات فضایی، گامی بلند برای بشریت

سخنران: فرزاد اشکر
تاریخ برگزاری: یکشنبه 12 مهر 1394
مدت زمان ارائه: حدود 90 دقیقه

چکیده:

فضای بیرونی محیط ناشـناخته‌ای است که تلاش برای کار با آن، به‌ناچار انسان را به‌سمت تکنیک ها و دانش های پیشرو و برای کشف آن سوق می‌دهد. اغلب فناوری‌های جدیدی که از فعالیت‌های مرتبط با فضا سرچشمه گرفته یا براثر آن ها شتاب پیدا کرده‌اند، بعداً در فعالیتهای اقتصادی دیگر مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.

مدافعان و علاقه‌مندان فضا که از سرمایه‌گذاری صندوق‌های دولتی در فعالیت‌های و برنامه‌های فضایی طرفداری می‌کنند، به‌طور گسترده‌ای به این قضیه به‌عنوان یک محور و نقطه اتکای مفید اشاره نموده‌اند. رقبای سیاسی در پاسخ استدلال می‌کنند که اگر آن فناوری‌های خاص مفید هستند، خیلی ارزان‌تر می‌شد آنها را مستقیماً توسعه داد و این توجیه برای هزینه‌های عمومی بر روی تحقیقات مرتبط با فضا را به باد تمسخر می‌گیرند. به‌عنوان مثال رایانه‌ها و دورسنجی، زمانی فناوری‌های پیشرو بودند که ممکن بود به‌دلیل ضرورتشان برای بالابرنده‌ها و فضاپیماها، به‌عنوان فناوری فضایی در نظر گرفته شوند. آنها قبل از مسابقه فضایی در دوران جنگ سرد وجود داشتند ولی پیشرفت آنها، به‌نحو گسترده‌ای برای رفع نیازهای برنامه‌های فضایی دو ابرقدرت، سرعت گرفت. هرچند این تکنیک‌ها و ابزارها هنوز هم امروز به‌کار می‌روند، کاربردهای رایج‌تری مانند نظارت بر حال بیماران از راه دور (از طریق دورسنجی)، آبیاری گیاهان، بررسی وضعیت بزرگراه‌ها و غیره دارند و استفاده گسترده از رایانه‌ها، از نظر کمیت و تنوع، از کاربردهای فضایی آنها فراتر رفته‌است. با احتساب به این موضوع نمی توان آثار توسعه فناوری های فضایی را فقط در پهنه بیکران فضا جستجو کرد و بی گمان می توان یک دستگاه ماکروفر خانگی را نیز محصولی فضایی در نظر گرفت. با این وجود اکتشافاتی در زمینه فضا وجود دارد که آنجنان عظیم و باور نکردنی هستند که نمی توان به راحتی از کنار آنها گذر کرد. ارسال اولین انسان به فضا، فرود بر روی سیارات دیگر توسط ربات های فضایی، تحقیقات در خصوص دنباله دارها و سفر به مرزهای منظومه شمسی همگی از این قبیل دستاوردها هستند.

در این گفتار سعی داریم تا مخاطب را نه بصورت حرکتی خطی در طول تاریخ بلکه با شیوه ای غیر خطی با تعدادی از اکتشافات فضایی که نقشی تعیین کننده در زندگی نسل بشر داشته است آشنا کنیم.

این سخنرانی در دفتر انجمن اخترشناسی شیراز واقع در «خیابان قصردشت، کوچه‌ی 15 (نرسیده به سینما سعدی)، ساختمان آموزشگاه چیستا» برگزار می‌شود.